Paulina Dobrowolska
psychodietetyczka dla mam i dzieci

Co robić, gdy dziecko nie chce jeść posiłku? Jak reagować?

Jak połączyć gotowanie i ekspozycję na nowe smaki, gdy w porze posiłku słyszysz „nie zjem tego, chcę makaron!” Temat jest obszerny!

Dziś podsyłam Wam kilka wskazówek, które (mam nadzieję) pomogą Wam zrzucić trochę stresu w obszarze żywienia i nabrać innego spojrzenia. Dowiedz się, co mozesz zrobić, gdy dziecko odmawia jedzenia.

dziecko nie chce jeść.png

1. Porzuć presję, że dziecko musi się najeść i zjadać większość posiłków

Co jest najważniejsze w żywieniu dzieci? To, aby się najadły czy budowanie długotrwałych nawyków? Być może odpowiedź na to pytanie nie będzie dla Ciebie niewygodna, ale ta druga odpowiedź jest ważniejsza. To właśnie BUDOWANIE TRWAŁYCH NAWYKÓW ŻYWIENIOWYCH jest podstawą.

Często my – rodzice, opiekunowie – mamy w sobie przekonania, że dziecko musi się najeść! I często czujemy lęk, gdy dziecko odmawia jedzenia. A może by tak spojrzeć z perspektywy dziecka?

Dlaczego dziecko nie je obiadu?

  • Bo posiłek dziwnie wygląda: forma podania, zapach, konsystencja są nie do zaakceptowania
  • Talerzyk, na którym jest jedzenie jest inny niż do tej pory, nawet kolor ma znaczenie!
  • Obiad podał ktoś inny niż mama – tak, to już jest powód do odmowy
  • Miejsce posiłku jest niesprzyjające (np. plac zabaw, restauracja gdzie dużo się dzieje)
  • Atmosfera przy posiłku jest nerwowa – to zmniejsza apetyt
  • Dziecko nie jest głodne
  • Preferencje smakowe – podany posiłek nie wbija się w smaki dziecka
dziecko nie je.png

Jak widzisz, to nie jest takie czarno – białe. Tu naprawdę sporo się dzieje! Rozszerzanie diety niemowląt ma na celu pokazanie jak największej różnorodności produktów oraz kształtowanie prawidłowych wyborów żywieniowych. Kształtowanie preferencji smakowych budujemy do 5 – 6 roku życia. I to nie oznacza, że wypracowane do tej pory smaki zostaną z nami na zawsze. Podczas życia nasze preferencje żywieniowe zmieniają się i to jest normalne. Jednak jeśli wypracujemy bazę, jaką są dobre nawyki żywieniowe, ona z nami zostanie.

Co mam na myśli mówiąc dobre nawyki żywieniowe?

  • wybieranie nieprzetworzonej żywności
  • spożywanie dużo warzyw i owoców
  • różnorodność na talerzu
  • zbilansowane posiłki
  • nie rozdzielanie jedzenia na dobre i złe
  • nauka odczytywania znaków głodu i sytości

Żywienie dzieci o naprawdę trudny temat.

2. Zrób jeden posiłek dla wszystkich

Nie jesteś restauracją, nie musisz przygotowywać kilku opcji, spełniając zachcianki wszystkich domowników. Serio. Nie musisz.

złota zasada żywienia.png

Złota zasada żywienia mówi: Rodzic / opiekun decyduje CO poda na posiłek i KIEDY , natomiast dziecko decyduje CO, ILE I CZY W OGÓLE zje. I czasami to jest NIC. I należy to zaakceptować.

Wychodzę z założenia, że ten kto gotuje, ten ma władzę. Proponuj różne połączenia smaków, różne formy, konsystencje smaki. Być może cukinia w paski nie zasmakuje, ale podana w formie pasków skradnie podniebienie? A rybka z pary będzie blee, ale z piekarnika już będzie zjedzona?

dziecko decyduje co je.png

Ale co zrobić w sytuacji, gdy naszykujesz obiad a dziecko odmawia? Tu wjeżdża nasza asertywność i umiejętność stawiania granic. I to bywa trudne, wiem – sama musiałam się tego nauczyć. W zasadzie ciągle się uczę, ale widzę już pewne efekty. Co wtedy możesz powiedzieć:

  • „Nie musisz tego jeść, jeśli nie chcesz. Jednak teraz nie będzie nic innego. Kolejnym posiłkiem jest kolacja, którą zjemy po kąpieli”
  • „Rozumiem, że nie jesteś teraz głodna/-y. Dobrze, w takim razie odłożę Twoją porcję i podgrzeje Ci, gdy zgłodniejesz”
  • „Słyszę, że chciałbyś zjeść makaron z sosem pomidorowym. Lubisz to danie? Ja też! Ale dziś przygotowałam na obiad rybkę z ziemniakami i marchewką. Może jutro zrobimy makaron z sosem, co Ty na to?”

3. Podaj posiłek, w którym zawsze znajduje się coś, co dziecko zna i lubi

To jest bardzo ważne! Bywają okresy, w których dzieci mają w sobie ogromny strach przed próbowaniem nowości (np. neofobia). Aby zmniejszyć lęk i zwiększyć szansę na spróbowanie czegoś nieznanego, podaj to z produktem, które dziecko zna i lubi. Nawet jeśli jest to owiana złą sławą bułka z masłem! Dzięki temu nowość nie będzie przytłaczała malucha i jest większe prawdopodobieństwo, że ją skosztuje.

np. chcesz spróbować nowego przepisu na tofu, ale boisz się, że dziecko nie zje? Podaj je w towarzystwie znanego i lubianego produktu np. ziemniaków, brokuła, makaronu. Aby przekonać się do nowości, potrzeba naprawdę wielu ekspozycji – nawet kilkudziesięciu. Dlatego nie zniechęcaj się, gdy dziecko nie tknie papryki po 3 próbach podania. Podawaj ją regularnie, w różnych formach i kompozycjach. Regularność, oswajanie i wytrwałość to klucze w żywieniu dzieci.

dziecko warzywa.png

4. Nie tylko pewniaki

Często mamy obawy, że dziecko nie zje zaproponowanego posiłku, więc podajemy „pewniaki” – coś, co wiemy, że zniknie z talerza. I o ile są sytuacje w których to jest jak najbardziej okej – gdy jesteś turbo zmęczona, przebodźcowana i nie masz mocy na gotowanie lub słuchanie marudzenia - wtedy pewniaki ratują sytuację. Ale zamykanie się tylko na nie, prowadzi do pogłębienia niechęci do próbowania nowości. No bo po jeść coś nieznanego, coś czego się dziecko boi, skoro może zjeść znane i lubiane danie? Dlatego proponuj różne formy i konsystencje. Gdy dziecko nie dostaje swojego ulubionego dania i wie, że na obiad będzie to, co jest na stole - ma większą motywację aby spróbować tego, co wszyscy inni. Może również wybrać opcję nie zjedzenia i czekania do następnego posiłku. Pamiętaj: najważniejsza jest różnorodność i regularna ekspozycja na produkty oraz smaki.

5. Dzieci jedzą różnie i nie muszą lubić wszystkiego

Są dni, w które dziecko na obiad zje tylko ryż. Albo tylko mięso. Albo owoc, który był do obiadu. To jest normalne i to jest okej! A są dni, w których masz wrażenie, że Twoje dziecko je więcej niż Ty. I to też jest normalne. Apetyt zależy od wielu czynników, m.in. od stanu zdrowia, temperatury, nastroju czy etapu rozwojowego dzieca. Czy dzieci muszą lubić wszystko, co im podamy? A zastanów się – czy Ty lubisz wszystko? Czy może jest coś, co zjadasz z większym lub mniejszym smakiem. No właśnie! Każdy z nas tak ma – nie wszystko nam zawsze smakuje. Więc pozwól dziecku wybrać to, co lubi. Zaakceptuj to i uszanuj.

co robić gdy dziecko nie chce jeść.png

Podsumowanie

Mam nadzieję, że ten artykuł był dla Ciebie pomocny i wniósł Ci trochę spokoju. Żywienie dzieci jest naprawdę trudne a budowanie nawyków wymaga czasu i systematyczności. Podczas tego okresu dzieci jedzą różnie i nie zawsze są głodne wtedy co my. Zaakceptuj to. Pozwól dziecku decydować, ale pamiętaj, że to Ty serwujesz posiłki, a dziecko decyduje co i ile zje.

Zapraszam Cię również na mojego instagrama , gdzie pokazuję, jak sobie radzić z żywieniem dzieci.