Jaki napój roślinny wybrać?

Asortyment napojów roślinnych szybko się powiększa. Jest to niewątpliwa zaleta dla osób borykających się z alergią na białka mleka krowiego, nietolerancją laktozy czy będących na diecie wegańskiej. Który napój roślinny wybrać oraz na co zwrócić uwagę patrząc na skład? Czy każdy napój roślinny jest odpowiedni dla dzieci? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w poniższym wpisie.

Do czego używać napoju roślinnego?

Napój roślinny używany jest często jako zastępnik mleka krowiego, jednak nie jest to do końca prawdą! Wiele zależy od składu oraz wartości odżywczych. Jednak w kuchni możesz go używać wszędzie tam, gdzie zazwyczaj dajesz mleko - do owsianek, placuszków, gofrów, ciast, kawy itd. Osobiście często korzystam z mleka roślinnego, jednak kawę preferuję w wersji standardowej :)

Napój roślinny – jak wybrać najlepszy?

Każdy z nas lubi mieć wybór. Obecnie rynek napojów roślinnych rozrasta się bardzo dynamicznie. Niestety wiele z tych produktów to głównie woda z cukrem. Na co więc warto zwrócić uwagę?

1. Po pierwsze – skład!

Im krótsza lista składników, tym lepiej!

W składzie mleka roślinnego powinna być głównie woda oraz baza tj. owies, orzechy, soja, ryż. Często występuje dodatek oleju – nie jest niezbędny, ale nie przeszkadza! Jeśli nie spożywasz mleka krowiego ze względu na alergię lub jesteś na diecie wegańskiej, zwróć uwagę aby napój dostarczał wapń. Wapń występuje w nabiale i często jest składnikiem niedoborowym przy wykluczeniu mleka krowiego z naszej diety. Dodatek witaminy D oraz z grupy B jest dodatkowym plusem. W wielu napojach znajduje się również sól – niewielki dodatek będzie ok!

2. Jaka jest zawartość głównego składnika

Im więcej bazy, tym lepiej! Główny składnik napoju roślinnego (soja, owies, migdał itd.) nadaje mu smak. Więc większa ilość = lepszy smak. Zawartość bazy na poziomie ok 10% to jest dobry wynik!

3. Czy cukier w napoju roślinnym jest konieczny?

Cukier jest zbędnym dodatkiem, niestety w wielu produktach występuje. Zwracaj uwagę na skład! Cukier może być dodawany również jako syrop glukozowo - fruktozowy czy maltodekstryna. Szczególnie warto zwrócić na to uwagę, gdy podajemy roślinne napoje naszym dzieciom. Szkoda podawać im zbędny cukier - większość tych napojów jest słodka i bez jego dodatku ze względu na naturalnie występujące cukry ;)

4. Dodatki witamin oraz wapnia

Wiele napojów roślinnych jest wzbogacanych o wapń oraz witaminy. Fortyfikacja obejmuje witaminy z grupy B, D, wapń oraz kwas foliowy. Wapń to budulec kości i zębów, wspomaga również pracę układu sercowo - naczyniowego. Główne źródło wapnia w diecie to nabiał. Jeśli nie spożywasz mleka krowiego, wybieraj napoje roślinne wzbogacane wapniem - to dobre źródło tego pierwiastka! Dotyczy to również osób będących na diecie wegańskiej. Jeśli nie jesz produktów zwierzęcych, zwróć uwagę aby sięgać po napoje fortyfikowane witaminami z grupy B oraz wapniem!

Ważne! W napojach wzbogacanych, dodatki opadają na dno, dlatego zawsze je wstrząśnij przed użyciem!

5. Inne dodatki

W składzie napoju roślinnego często znaleźć możemy regulatory kwasowości, stabilizatory, emulgatory oraz zagęstniki.

Regulatory kwasowości – często w postaci fosforanu potasu. Dodawany w celu polepszenia smaku napoju. Dodatek nie jest duży, jednak fosforany mają wiele innych źródeł w naszej diecie a ich nadmiar może negatywnie wpływać na gospodarkę wapnia.

Stabilizatory wpływają na trwałość produktu – opóźniają lub hamują ich psucie się.

Emulgatory i zagęstniki nadają przyjemną, aksamitną konsystencję. Jakie dodatki możemy znaleźć?

• guma ksantanowa
• guma guar
• guma gellan
• mączka chleba świętojańskiego
• lecytyna

Wymienione dodatki mają naturalne pochodzenie. W niewielkich ilościach nie mają negatywnego wpływu na stan naszego zdrowia. Jednak osobiście uważam ich dodatek za zbędny – szczególnie, że na rynku znaleźć możemy produkty z czystym składem.

Jaki napój roślinny wybrać dla dziecka?

Wybór jest duży i można się w nim zagubić! Wybierając napój roślinny dla dziecka, zwróć uwagę na:

1. Krótki skład (woda, baza, witaminy ewentualnie olej)
2. Warto wybierać napoje fortyfikowane wapniem
3. Wybieraj napoje roślinne bez dodatku cukru oraz soli (szczególnie ważne dla dzieci < 1 r.ż.!)
4. Dzieciom do 5 r.ż. nie podajemy napoju ryżowego! Zawiera arsen, który w większych ilościach może być toksyczny.

Który napój roślinny najlepiej zastępuje mleko krowie?

Pod względem wartości odżywczych i zawartości białka, najlepiej wypada napój sojowy. Czy zatem tylko taki powinniśmy kupować? Nie! Wszystko zależy od tego, jak zbilansowana jest Twoja dieta. Jeśli chcesz, aby mleko roślinne było źródłem białka w Twojej diecie, wybierz sojowe. Natomiast jeśli dostarczasz białko z innych źródeł, używaj różne napoje.

Mam nadzieję, że ten wpis rozjaśnił Ci trochę wybór :) Jeśli masz pytania – napisz do mnie - zawsze odpowiadam!

Źródła: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32602067/ https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/czy-warto-pic-napoje-roslinne/ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33373745/